Column van de maand – juli 2020
Maandelijks schrijft één van de letselschade-experts van Drost Letselschade een persoonlijke column over zaken en ervaringen rond de letselschadepraktijk. Deze maand een bijdrage van Rob de Waal, Expert Personenschade, getiteld ‘Thuiswerken in coronatijd’.
Thuiswerken in coronatijd
Het begrip thuiswerken is al jaren bekend. Als gevolg van het Covid-19 virus is het thuiswerken in een stroomversnelling geraakt.
Werd er in het verleden misschien een dagdeel of iets meer in de week thuisgewerkt, door de maatregelen rond het Covid-19 virus is het thuiswerken nu eerder gewoonte dan een uitzondering geworden. De thuiswerkplek is het nieuwe kantoor geworden. Er wordt veel flexibiliteit van de werknemers verwacht. Maar hoe zit het met dat thuiswerken en de werkgeversaansprakelijkheid?
Zorgplicht van de werkgever
Op grond van artikel 7:658 BW is een werkgever verantwoordelijk voor een veilige werkplek voor de werknemer. Dit heet ook wel de zorgplicht van de werkgever. Zorgplicht kan bestaan uit het geven van aanwijzingen, instructie of het nemen van maatregelen om daarmee goede en veilige werkomstandigheden te waarborgen. Als een werkgever niet aan zijn zorgplicht voldoet en de werknemer overkomt een ongeval, dan is de werkgever (bijna altijd) aansprakelijk voor de schade die de werknemer hierdoor ondervindt.
Worden de werkzaamheden op kantoor uitgevoerd, dan kan de werkgever vaak invloed uitoefenen op de werkomstandigheden door bijvoorbeeld invulling te geven aan Arboregels en door het aanbieden van een goed afgesteld bureau en stoel. Het is wel zo dat de Arboregels vanuit de zorgplicht als het wettelijk minimum wordt gezien. Als er redelijkerwijs meer maatregelen (state of the art) te treffen zijn om de veiligheid van de werknemer te waarborgen, dan wordt van de werkgever verwacht dat hij ook die maatregelen treft.
Zorgplicht en thuis werken
Als de werkzaamheden thuis worden uitgevoerd, dan is de invloed van de werkgever er niet of in mindere mate aanwezig. Als in de thuissituatie bij het uitvoeren van de werkzaamheden een ongeval plaatsvindt, dan is de werkgever op grond van artikel 7:658 BW aansprakelijk voor de schade van de werknemer, tenzij hij kan aantonen dat hij de zorgplicht op een juiste wijze heeft ingevuld en dat er een veilige werkplek was.
Zelf als een werkgever aan de verplichtingen vanuit de zorgplicht heeft voldaan, dan kan hij nog worden aangesproken op grond van artikel 7:611 BW. Van een werkgever wordt verwacht dat hij het goed werkgeverschap ook laat zien. Anders dan bij artikel 7:658 BW, waarbij de “ bewijslast” bij de werkgever ligt, ligt de bewijslast op grond van 7:611BW op het bord van de werknemer.
Gezien de zware zorgplicht op grond van artikel 7:658BW kan een werkgever aansprakelijk worden gehouden voor een werknemer die thuis werkt en bijvoorbeeld te veel uren achter elkaar werkt, te weinig pauze neemt en daardoor letsel oploopt. Of als naast het bureau van de werknemer een stapel ordners staat en de werknemer komt hierover ten val, doordat er geen mogelijkheid was om de ordners in een kast op te bergen.
Een thuiswerksituatie kan andere risico’s met zich meebrengen dan op kantoor. Denk aan rondslingerend speelgoed, een gladde vloer of een loshangende kabel. Een ongeluk zit dan al snel in een klein hoekje. Het is voor de werkgever vaak niet mogelijk om maatregelen te treffen ter voorkoming van dergelijke ongevallen. Deze kan daarvoor dan ook niet aansprakelijk zijn.
Aansprakelijkheid werkgever bij thuiswerken
Vaak zal het bij de vraag naar de aansprakelijkheid van een werkgever er om gaan hoe de werkplek is ingericht en welke voorzieningen voorhanden zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het goed wegwerken van losse kabels, voldoende licht en een ergonomische stoel en goed afgesteld bureau. De werkgever dient veiligheidsinstructies te geven en zal ook een controle op de naleving van de instructies moeten houden. Van een werkgever kan niet verwacht worden dat hij periodiek de werkplek (volledig) inspecteert, er gelden lagere eisen aan een thuiswerkplek dan aan een plek op kantoor. Zo hoeft er bijvoorbeeld geen nooduitgang aanwezig te zijn.
Als u een ongeval overkomt, dan is het wel een vereiste dat dit is gebeurd terwijl u aan het werk bent en dat het voorval in relatie staat met de te verrichtten werkzaamheden of de hiermee in verband staande omstandigheden. Gaat u echter in de pauze even de schuur opruimen en komt u daarbij ten val, dan wordt dit niet als een arbeidsongeval gezien en zal uw werkgever niet aansprakelijk zijn. Met andere woorden, het ongeval moet wel een relatie hebben met de werkzaamheden die thuis worden uitgevoerd.
Als u in uw thuiswerksituatie een ongeval is overkomen en u twijfelt of u uw werkgever hierop kan aanspraken, neemt u dan contact met ons op, zodat we de mogelijkheden met u kunnen bespreken.