Affectieschade: schadevergoeding voor nabestaanden

Sinds 1 januari 2019 is het mogelijk voor nabestaanden en naasten van een slachtoffer met ernstig en blijvend letsel als gevolg van een ongeval om een vergoeding te krijgen voor het leed en de pijn die zij ervaren door de gebeurtenis. Deze vergoeding is een vorm van smartengeld en wordt affectieschade genoemd. 

Bij affectieschade gaat het om de immateriële schade van de naasten of nabestaanden van een slachtoffer. Het is een schadevergoeding voor het verdriet en de pijn die het overlijden of het ernstig gewond raken van de naaste veroorzaakt. Vóór 1 januari 2019 was een vergoeding voor affectieschade niet mogelijk. Het belangrijkste argument hiervoor was dat het zou leiden tot commercialisering van verdriet. De wetgever is daar dus op teruggekomen toen de Eerste Kamer op 10 april 2018 het wetsvoorstel aannam. De wet heeft overigens geen terugwerkende kracht. Deze regeling geldt dus niet voor ongevallen of voorvallen die zich voordeden vóór 1 januari 2019, ook al ondervindt de familie van het slachtoffer hier nog steeds schade van.

De geschiedenis van het wetsvoorstel voor affectieschade

In de afgelopen jaren is aangedrongen op een wettelijke regeling die vergoeding van affectieschade mogelijk maakt. Het afwijzen van een vergoeding van affectieschade werd namelijk steeds minder begrepen. Vooral toen een bedorven vakantie of de ondergang van een bedrijf wél tot vergoeding van smartengeld kon leiden.

Op 18 december 2013 heeft staatssecretaris Teeven daarom in een Algemeen Overleg (AO) met de Tweede Kamer aangegeven dat er een nieuw voorstel zou komen dat voorzag in vergoeding van affectieschade. Vervolgens is in de loop van 2014 de concepttekst van het Wetsvoorstel Schadevergoeding Zorg- en Affectieschade ter beoordeling aan diverse organisaties toegezonden, waaronder De Letselschaderaad en de ANWB. Het wetsvoorstel is op 16 juli 2015 ingediend en is toen op 10 april 2018 aangenomen door de Eerste Kamer.

Wie heeft er recht op vergoeding voor affectieschade?

De wet regelt een vorm van smartengeld voor de naaste familie van slachtoffers van een verkeers- of bedrijfsongeval, een geweldsmisdrijf of een medische fout. De mogelijkheid van vergoeding voor affectieschade geldt dus voor ongevallen en andere gebeurtenissen die overlijden of ernstig en blijvend letsel tot gevolg hebben. De vergoeding wordt bepaald aan de hand van de persoonlijke situatie van het slachtoffer en zijn naasten. Wie die naasten zijn die recht hebben op een vergoeding van affectieschade, is in de wet bepaald.
Het gaat om de volgende personen:

• (a) Echtgenoot of geregistreerde partner, die ten tijde van de gebeurtenis niet van tafel en bed gescheiden was van het slachtoffer.
• (b) De levensgezel van het slachtoffer, die ten tijde van de gebeurtenis duurzaam met deze een gemeenschappelijke huishouding voert.
• (c) Degene die ten tijde van de gebeurtenis de ouder van het slachtoffer is.
• (d) Het kind van het slachtoffer ten tijde van de gebeurtenis.
• (e) Degene die ten tijde van de gebeurtenis duurzaam in gezinsverband de zorg voor het slachtoffer heeft.
• (f) Degene voor wie het slachtoffer ten tijde van de gebeurtenis duurzaam in gezinsverband de zorg heeft.
• (g) Een andere persoon die in een zodanige nauwe persoonlijke relatie tot het slachtoffer staat, dat uit de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeit dat hij als naaste aanspraak heeft op de vergoeding van affectieschade.

Hoe hoog is de schadevergoeding voor affectieschade?

De bedragen voor nadeel dat niet in vermogensschade bestaat zijn:

Affectieschade of shockschade?

Affectieschade is niet hetzelfde als shockschade. Shockschade kwam eerder al voor vergoeding in aanmerking. De Hoge Raad heeft namelijk in het bekende Taxibus-arrest (HR 22 februari 2002, NJ 2002, 240) aanvaard dat nabestaanden van slachtoffers van een verkeersongeval onder omstandigheden recht hebben op vergoeding van shockschade. Bij shockschade ben je dus zelf getuige geweest van een bijzonder ernstig ongeval of de gevolgen daarvan.

Denk je aanspraak te kunnen maken op een vergoeding van shockschade of affectieschade? Neem contact met ons op. Bel gratis 0800-2490300, stuur een e-mail naar [email protected] of vul het contactformulier in.

Gerelateerd nieuws

Alle nieuws artikelen