Bedrijfsongeval: werkgever aansprakelijkheid

Bedrijfsongevallen komen vaak voor. De ernst van een ongeval dat op het werk plaatsvindt, varieert van kleine snijwonden en botbreuken, tot ernstig hersenletsel of zelfs de dood. In veel gevallen is de werkgever aansprakelijk voor een bedrijfsongeval. De werkgever is namelijk verplicht om te zorgen voor de veiligheid van zijn werknemers. Dit heet de zorgplicht. Wordt deze niet nagekomen, dan kan dit ernstige gevolgen hebben. Een werknemer die een arbeidsongeval heeft gehad, heeft dan recht op een schadevergoeding van zijn werkgever. Omdat bedrijfsongevallen – ondanks veiligheidsmaatregelen – geregeld voorkomen, hebben bijna alle bedrijven een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering die de schade (bij aansprakelijkheid) dekt.

Letselschade bij een bedrijfsongeval – wat valt daaronder?

Elk jaar lopen duizenden werknemers letselschade op door een bedrijfsongeval. Soms gaat het om kleine verwondingen, soms om hele ernstige. De belangrijkste oorzaken van een bedrijfsongeval zijn: vallen (van grote hoogte) of struikelen, en getroffen worden door vallende objecten. De meeste arbeidsongevallen komen voor in de bouw, in fabrieken of op andere plekken waar gewerkt wordt met machines, gereedschap of gevaarlijke stoffen.

Werknemers kunnen ook letselschade oplopen bij een verkeersongeval tijdens werk-werkverkeer. Dit wordt gezien als een bedrijfsongeval en ook dan kan de werkgever aansprakelijk zijn voor de schade. Bij woon-werkverkeer ligt het net even anders. Regulier woon-werkverkeer valt niet onder het bereik van de zorgplicht van de werkgever. Maar in bijzondere situaties kan de werkgever toch aansprakelijk zijn en alsnog voor de kosten moeten opdraaien.
Bij bijzondere situaties kan gedacht worden aan een werknemer die niet elke dag vanuit een vaste woonplaats naar een vaste werkplaats op en neer rijdt. De werknemer werkt dan op meerdere plekken, of voor een bepaalde tijd op een plek waar hij normaal gesproken niet werkt. Als die plek dan ook nog eens ver weg is, kan het zijn dat de werkgever ook in een situatie van woon-werkverkeer toch aansprakelijk wordt geacht voor letselschade van zijn werknemer, die is opgelopen door een verkeersongeval. Ook kan gedacht worden aan iemand die een collega moet meenemen en daarvoor een vergoeding ontvangt die hoger is dan de standaardvergoeding voor het woon-werkverkeer.

Wil je hier meer informatie over? Neem dan gerust contact met ons op.

Wat moet je als werkgever doen bij een bedrijfsongeval?

Als jouw werknemer een bedrijfsongeval krijgt, ondanks alle genomen voorzorgsmaatregelen en het toezien op het naleven van de veiligheidsvoorschriften, dan moet je als werkgever een paar dingen doen. In veel gevallen ben je namelijk aansprakelijk voor de schade.

Het is belangrijk en verstandig om efficiënt en snel op te treden. Dat is ook in het (financiële) belang van jouw werknemer.
Neem de volgende stappen zo snel mogelijk:

• Stap 1: Stel een ongevallenrapport op. Hierin beschrijf je het ongeval, de oorzaak ervan en wat jij als werkgever hebt gedaan om het ongeval te voorkomen.
• Stap 2: Meld een ernstig ongeval bij de Inspectie SZW. Dit moet zo snel mogelijk. De meldplicht geldt alleen voor ernstige arbeidsongevallen. Een ernstig ongeval is een ongeval waarbij de werknemer in het ziekenhuis wordt opgenomen (ook dagopname), bij blijvend letsel en bij overlijden. Schakel bij twijfel altijd de arbeidsinspectie in. Doe je dit niet, dan riskeert je een boete.
• Stap 3: Zoek uit welke verzekering van toepassing is en meld het bedrijfsongeval bij de verzekeraar of assurantietussenpersoon. Stuur alle relevante documenten naar deze instantie.

Wij adviseren altijd om mee te werken aan onderzoeken van bijvoorbeeld de Inspectie SZW.

Aansprakelijkheid werkgever

We zeiden het al eerder: in veel gevallen kan de werknemer zijn werkgever met succes aansprakelijk stellen voor de schade. Dit komt omdat de wettelijke zorgplicht streng is. De werkgever moet voorzorgsmaatregelen treffen om te voorkomen dat zijn werknemer iets tijdens de uitvoering van zijn werk overkomt. Dat betekent dat er veiligheidsvoorschriften moeten zijn en dat de werkgever erop moet toezien dat deze ook daadwerkelijk worden nageleefd. Daarnaast moeten gereedschappen en materialen goed onderhouden worden en desnoods worden afgeschermd en beveiligd. Werknemers moeten ook instructies krijgen over het gebruik ervan.
Kan de werkgever aantonen dat hij er alles aan heebt gedaan om risico’s voor werknemers te minimaliseren, dan kan hij mogelijk aan  zijn aansprakelijkheid ontkomen. Als de werknemer het arbeidsongeval door opzet of bewust roekeloos gedrag heeft veroorzaakt, is de werkgever  evenmin aansprakelijk.

De bewijslast bij bedrijfsongevallen is als volgt geregeld: de werknemer moet alleen stellen en zo nodig bewijzen dat hij schade heeft geleden bij de uitvoering van zijn werk. De werknemer hoeft niet aan te tonen wat de toedracht of oorzaak van het arbeidsongeval is geweest, zo zegt de Hoge Raad.
Als het de werknemer lukt het voorgaande te stellen en zo nodig te bewijzen, dan is de werkgever aansprakelijk, tenzij deze kan aantonen:

• Dat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan
• Dat de schade niet het gevolg is van het tekortschieten in de zorgplicht
• Dat de schade ook zou zijn ontstaan als de werkgever zijn zorgplicht had nageleefd
• Dat de schade het gevolg is van opzet of roekeloosheid van de werknemer

Aansprakelijkheid werknemer

Hoewel bij de meeste bedrijfsongevallen de werkgever aansprakelijk is, kan de werknemer niet altijd zijn bij het werk opgelopen letselschade op de werkgever verhalen. De werknemer kan bewust roekeloos gedrag vertonen en hierdoor een ongeluk krijgen. Of de werknemer veroorzaakt het ongeval opzettelijk. De rechter zal de ervaring van de werknemer en de risico’s die hij hierdoor had moet kunnen inschatten, altijd laten meewegen. Ook weegt voor de rechter mee dat een werknemer zelf de nodige maatregelen kan nemen.
In 2005 oordeelde de rechter over een zaak van een werknemer die bij wijze van spel zich aan de takel van een hijskraan liet optillen. Hij viel en raakte arbeidsongeschikt. De rechter oordeelde dat de werknemer bewust roekeloos was geweest en dat hij daarom zelf zijn schade moest dragen. Tegelijkertijd geldt ook, dat de werkgever er rekening mee moet houden dat werknemers bij hun dagelijks werk niet altijd uiterst voorzichtig te werk gaan en dat voorschriften niet altijd strikt worden nageleefd. In dergelijke gevallen is de werkgever vaak toch aansprakelijk.

Schadevergoeding bedrijfsongeval – schade verhalen op werkgever

Ben je als werkgever aansprakelijk, dan kan de werknemer aanspraak maken op een schadevergoeding. De hoogte van de schadevergoeding verschilt per geval, maar het kan om een flinke bedragen gaan. Om als bedrijf niet in de problemen te komen, is het altijd verstandig een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Je wilt immers ook niet dat jouw werknemer in de problemen komt, doordat jij je als werkgever niet afdoende hebt verzekerd tegen de aansprakelijkheid voor een bedrijfsongeval. 
Bij het vaststellen van de hoogte van de schadevergoeding wordt gekeken naar verschillende schadecomponenten. Denk aan schadeposten als:

• Zelfwerkzaamheid
• Huishoudelijke hulp
• Verlies aan verdienvermogen
• Smartengeld
• Juridische bijstand

Omdat het vaststellen van aansprakelijkheid en het bepalen van de hoogte van de schadevergoeding ingewikkeld is, kan de werknemer zich het beste laten bijstaan door een letselschade-expert. Drost Letselschade biedt werknemers hulp bij letselschade. Het gebeurt meer dan eens dat een werkgever aan Drost Letselschade vraagt zijn werknemer bij te staan in de discussie met de verzekeringsmaatschappij.

Ongeval met zzp’er of uitzendkracht

Veel organisaties werken met uitzendkrachten, vrijwilligers, stagiaires en zzp’ers. Ook voor deze groep van arbeidskrachten kan de aansprakelijkheid het bedrijf waar gewerkt wordt als werkgever gelden – ook is dat bedrijf feitelijk niet de werkgever. Een werkgever is op grond van het vierde lid van artikel 7:658 BW namelijk mogelijk ook aansprakelijk voor schade van anderen, als die anderen gelijk te stellen zijn met de eigen werknemers. Hierbij is het belangrijk dat het wel gaat om werkzaamheden die behoren tot de gangbare bedrijfsactiviteiten. Ook moet de zzp’er, uitzendkracht of vrijwilliger regelmatig voor dit bedrijf werken, waardoor hij of zij ‘lijkt’ op een van de vaste werknemers.

Heb je als zzp’er een bedrijfsongeval gehad en is niet voldaan aan bovenstaande voorwaarden, dan kan je mogelijk met succes het bedrijf waar je werkzaam was aansprakelijk stellen met een beroep op artikel 6:162 BW. Aan de hand van dit artikel kan worden betoogd dat een opdrachtgever moet zorgen voor de veiligheid van ingehuurde zelfstandigen. Als jij als zzp’er stelt en zo nodig bewijst dat de opdrachtgever hierin tekort is geschoten, dan kun je de opdrachtgever mogelijk met succes aansprakelijk stellen voor de tijdens het werk opgelopen (letsel)schade. Natuurlijk mag jij (zzp’er) het ongeval niet met opzet veroorzaakt hebben of bewust roekeloos zijn geweest waardoor de schade is ontstaan.

Beroepsziekten en bedrijfsongeval

Tijdens het werk kan een werknemer gewond raken; dit noemen we een bedrijfsongeval. Maar werknemers kunnen ook ziek worden door hun werk of werkomstandigheden. In veel gevallen is er dan sprake van een beroepsziekte. Een beroepsziekte kan het gevolg zijn van het werken met gevaarlijke stoffen, zoals oplosmiddelen, asbest of chroom-6. Voorbeelden van beroepsziekten zijn RSI, posttraumatische stressstoornis (PTSS) bij politie- of defensiemedewerkers, OPS (‘schildersziekte’), contacteczeem (kapperseczeem), COPD en sommige soorten kanker.
Als schadeposten bij een beroepsziekte kun je denken aan: medische kosten (die niet worden gedekt door de zorgverzekering), reiskosten, kosten voor huishoudelijke hulp of verlies van inkomen. En ook bij beroepsziekten speelt de immateriële schade (smartengeld) een rol. Een beroepsziekte veroorzaakt immers ook verdriet, pijn en minder levensvreugde. Voor deze schade kan de werkgever als hij niet heeft voldaan aan de op hem rustende zorgplicht – ook bij een beroepsziekte – aansprakelijk worden gesteld.