Elk jaar vinden in het Nederlandse bedrijfsleven ongeveer 1700 heftruckongevallen plaats. Onder dit aantal zijn er jaarlijks gemiddeld zeven dodelijke slachtoffers te betreuren. Dit aantal is halverwege 2016 al bereikt, aldus opleidings- instituut HeftruckNederland.
Er wordt al jaren geprobeerd om het aantal arbeidsongevallen met een heftruck te verlagen door allerlei veiligheidscampagnes. Toch blijken die niet het gewenste effect te hebben. In dit jaar vielen er in de eerste 7 maanden van het jaar in Nederland al 7 dodelijke slachtoffers bij een heftruckongeval.
Ongevallen met een heftruck komen op de vierde plaats als oorzaak van ongevallen op de werkvloer. HeftruckNederland wijst daarom op het belang van het veilig werken met heftruck, reachtruck of hoogwerker. Ook zetten zij op haar website in een infographic alle feiten en cijfers over heftruckongevallen op een rij. “Veel heftruckongevallen worden veroorzaakt door een rijvaardigheid die te wensen overlaat. Een heftruckcertificaat zorgt ervoor dat bestuurders opgeleid zijn hoe zij veilig dienen te werken met een heftruck. Een magazijn waar veiligheid op de eerste plaats staat leidt niet alleen tot minder ongevallen, maar ook tot een magazijn waar efficiënter wordt gewerkt”‘ aldus HeftruckNederland.
Bewustwording van de risico’s
Naast een goede opleiding van heftruckchauffeurs, is ook het creëren van meer bewustwording van de gevaren van het werken met een heftruck een must. Het is belangrijk dat zowel bestuurders van de heftruck als voetgangers in de bedrijfsruimte de gevaren van een heftruck met lading kennen en weten wat ze moeten doen om deze risico’s te minimaliseren.
Daarom moet er een gedragscode komen die het aantal bedrijfsongevallen in magazijnen en warehouses verder moet terugdringen. Dat stellen een aantal bedrijven, belangenorganisaties (waaronder TLN en FENEX), opleiders en verzekeraars bij het presenteren van de Code Gezond en Veilig Magazijn, of CGVM. Deze code werd op 13 september jl gepresenteerd. Het is voor het eerst dat partijen die de warehouse- en magazijnsector vormen zich verenigen.
Warehouse gedragscode
Nederland telt ruim 100.000 bedrijven met een warehouse of magazijn – van steigerbouwers tot het Europese distributiecentrum van een lampenfabrikant. Hier werken zo’n 600.000 mensen, zoals heftruckchauffeurs, orderverzamelaars en logistieke teamleiders.
Hoewel het aantal ongevallen in en om het warehouse al jaren licht daalt, vinden er jaarlijks nog steeds teveel heftruckongevallen plaats met dodelijke afloop. Volgens de betrokken partijen ligt de oorzaak van deze ongevallen voornamelijk in de bedrijfscultuur, zoals de wijze van aansturing. Dit geldt ook voor het ziekteverzuim door fysieke overbelasting, wat bedrijven jaarlijks miljoenen euro’s kost. Dit vraagt volgens alle partijen uit de warehouse- en magazijnsector om een gezamenlijke aanpak voor een gezonder, veiliger en dus efficiënter warehouse , vandaar de Code.
Omdat werken in en om het warehouse bovenal mensenwerk is, moeten praktische handvatten over veiligheidsaanpak en gedrag, die voortdurend kunnen worden geraadpleegd, de veiligheid structureel verbeteren.
Verantwoordelijkheid werkgever
Behalve heftruckongevallen in magazijnen en warehouses vinden er ook regelmatig ongevallen plaats met een heftruck binnen in een bedrijfsgebouw of buiten op de bedrijfsruimte.
Wanneer een werknemer, of zelfs een bezoeker van de bedrijfslocatie, als slachtoffer hierdoor letselschade heeft opgelopen, dan is de kans groot dat de werkgever hiervoor aansprakelijk gesteld kan worden. Want de werkgever is over het algemeen verantwoordelijk voor een veilige werkplek en werkomstandigheden. Dat wil zeggen, dat de werkgever alle maatregelen moet hebben getroffen om de werkplek zo veilig mogelijk te maken, waardoor het personeel het werk zo veilig en zorgvuldig mogelijk kan uitvoeren. Hij moet bijvoorbeeld denken aan zaken als veiligheidsinstructies, voorgeschreven beveiligingskleding en dergelijke.
De werkgever is ook verantwoordelijk voor de naleving van deze zaken. Maar in de praktijk zien we vaak dat de balans tussen een veilige werkplek en de na te volgen regelgeving, door zowel werkgevers als werknemers is verstoord en dat daar veel meer toezicht op moet komen. Zo is de werkgever verplicht om de arbeidsinspectie in te schakelen op het moment dat een medewerker ernstig letsel heeft opgelopen als gevolg van een bedrijfsongeluk.
De werkgever kan bij een bedrijfsongeval in beroep gaan tegen de aansprakelijkstelling. Maar dan moet hij duidelijk kunnen aantonen dat hij al het mogelijke eraan heeft gedaan om de arbeidsorganisatie veilig in te richten. Hij is niet aansprakelijk als de werknemer zelf bewust roekeloos of met opzet heeft gehandeld, aldus o.a. de FNV op haar website. Normaal gesproken is een werkgever wel verzekerd tegen arbeidsongevallen, maar er zijn helaas nog steeds uitzonderingen.