Medische missers door ziekenhuizen moeten door de Inspectie voor Volksgezondheid (IGZ) via internet openbaar worden gemaakt zodat instellingen van elkaars fouten kunnen leren. Minister Schippers van Volksgezondheid wil daarom meer bevoegdheden voor de IGZ. Niet alleen moeten die zogenoemde calamiteitenrapporten worden gepubliceerd, ook moet de inspectie een arts op non-actief kunnen zetten in afwachting van de medische tuchtzaak. De minister zal in de uitzending van het programma Zembla aanstaande woensdag 1 juni aandacht schenken aan ziekenhuiscalamiteiten.

Zembla, het onderzoeksprogramma van de VARA, besteedde al eerder aandacht aan calamiteiten in ziekenhuizen  die niet gemeld werden bij de Inspectie. Ziekenhuizen zijn dan wel verplicht calamiteiten te melden, maar ze doen dat niet altijd. Als argument daarvoor wordt gegeven dat het niet altijd duidelijk is of het om een calamiteit gaat.
Wat een calamiteit is staat beschreven in de ‘Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg’ of de Wkkgz. Het wordt als volgt geformuleerd: ‘Een calamiteit is een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg en die tot de dood van een cliënt of een ernstig schadelijk gevolg voor een cliënt heeft geleid’. Om de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) in staat te stellen waar nodig en tijdig in te grijpen, bepaalt de wet dat zorgaanbieders verplicht zijn calamiteiten te melden bij die Inspectie. Het doel van zo’n melding is niet primair om een individuele beroepsbeoefenaar daarop aan te spreken, maar om kwaliteitssystemen die niet goed functioneren op te sporen teneinde dat te kunnen verbeteren.

Calamiteiten rapport openbaar

Tegenover Zembla zegt minister Schippers, dat een calamiteit altijd gemeld moet worden, dus ook bij twijfel doen!  Maar naar aanleiding van de uitzendingen van Zembla is ze wel tot de conclusie gekomen, dat het te onduidelijk is wat een calamiteit is en wat niet. Ze wil dan ook dat de IGZ veel helderder gaat vaststellen wat een calamiteit is.
Daarnaast vindt de minister ook dat ziekenhuizen meer openheid moeten betrachten en rapporten van medische missers ook openbaar moeten maken. Ze heeft daartoe een wetsvoorstel naar de Tweede kamer gestuurd. Daarin stelt ze voor, dat de Inspectie standaard calamiteitenrapporten openbaar maakt, zodat een ziekenhuis niet alleen van de eigen calamiteit kan leren, maar ook kan zien (op internet, op de site van de Inspectie) wat andere ziekenhuizen is overkomen en daarvan kan leren en mogelijk dingen kan verbeteren of voorkomen.

Bevoegdheden Inspectie

Ook kondigt de minister meer bevoegdheden voor de Inspectie aan. Zo wil ze dat de Inspectie de bevoegdheid krijgt om een arts die een risico is voor de patiënt, op non-actief te zetten. Momenteel kan alleen een directie of Raad van Bestuur van een zorginstelling dat besluiten. De Inspectie moet een arts die betrokken is geweest bij een calamiteit op non-actief kunnen zetten totdat de tuchtrechter uitspraak heeft gedaan.
In een reactie in de Telegraaf onderschrijft de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen de noodzaak dat onderzoeksrapporten van een calamiteit openbaar gemaakt moeten worden. Maar het eventueel  schorsen van artsen door de IGZ mag er uiteindelijk niet toe leiden, dat een ziekenhuis geen risicovolle operaties meer durft uit te voeren.
Voor het Radio 1 journaal zei de inspecteur-generaal van de IGZ, dat hopelijk binnen twee tot drie jaar zorginstellingen zelf informatie over calamiteiten naar buiten brengen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg krijgt zelf ook meer ruimte om informatie over calamiteiten openbaar te maken als de nieuwe Gezondheidswet in werking treedt. “Openheid helpt de sector om te leren van fouten en zo de kwaliteit van zorg te verbeteren”. Aldus de inspecteur.

Het programma Zembla – Ziekenhuiscalamiteiten deel 3 verschijnt woensdag 1 juni 2016 op 21:15 uur bij de VARA op NPO 2